Kryptokokoza inna nazwa turoloza i drożdżycą europejską. To choroba grzybiczna powstała w konsekwencji działania grzyba drożdżopodobnego Cryptococcus neoformans z klasy grzybów niedoskonałych. Zachorowanie następuje w skutek osłabionego sytemu immunologicznego człowieka. Jeśli odporność jest na prawidłowym poziomie wówczas przebieg kryptokokozy jest bardzo łagodny, a objawy ustępują samoistnie.
Kryptokokoza – przyczyny
Główną odpowiedzialność za kryptokokozę ponosi grzyb Cryptococcus neoformans. Warto więc wiedzieć gdzie możemy go spotkać tak aby w możliwie skuteczny sposób móc zapobiegać czy przeciwdziałać bliskim spotkaniom z tym przeciwnikiem. Otóż występuje on powszechnie w środowisku, szczególnie często w miastach zasiedlonych przez gołębie. Głównym źródłem zasiedlenia i rozprzestrzeniania się choroby jest ptactwo. W jaki sposób może dojść do zakażenia? Abyś mógł się zakazić, musi dojść do wprowadzenia do organizmu przez oddychanie lub rzadziej przez uszkodzoną skórę drobiny kurzu zanieczyszczonego odchodami gołębimi.
Aby jednak doszło do zakażenia muszą zachodzić ku temu sprzyjające warunki takie jak np. znaczne osłabienie organizmu, choroba czy też spadek formy, zachorowanie na białaczkę, różne postacie chłoniaka, cukrzyca, toczeń rumieniowaty, nadmiernie spożywanie alkoholu, przeszczep narządu, leczenie immunosupresyjne, HIV. W momencie prawidłowego funkcjonowania i stanu zdrowia rzadko dochodzi do poważnego zachorowania.
Jeśli pomimo tego dojdzie do zakażenia, zwykle ma ono przebieg bezobjawowy lub na tyle łagodny, że objawy ustępują samoistnie. W jaki sposób bakterie przedostają się do organizmu człowieka? Najczęściej do zakażenia dochodzi poprzez wdychanie, czyli drogą wziewną.
Etiologia kryptokokozy wskazuje na jej charakterystyczne trzy postacie z którymi możemy się spotkać i są to:
– kryptokokoza płucna,
– kryptokokoza skórna – przyranna,
– kryptokokozowe zapalenie opon mózgowych.
Na podstawie przeprowadzonych licznych badań najczęściej w pierwszej fazie choroby umiejscawia się ona w płucach następnie mamy do czynienia z jej przemieszczeniem się do mózgu i właśnie ten rodzaj kryptokokozy jest najczęściej spotykany i rozpoznawany u pacjentów. Dlaczego dochodzi do przemieszczenia choroby? Otóż w większości przypadków dochodzi do tego w skutek nieprawidłowego leczenia, a także bagatelizowanie zmian w płucach oraz osłabiony układ odpornościowy co powoduje ze bez trudu grzyb roznosi się po całym organizmie.
Kryptokokoza – objawy
Rodzaj oraz ilość objawów towarzyszących kryptokokozy zależne jest od rodzaju obszaru ciała który zostały zaatakowane przez grzyba. Wśród najczęstszych postaci choroby wymienia się zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i charakteryzują go takie objawy jak:
– bardzo silne bóle głowy,
– dysfunkcje i zaburzenia widzenia,
– lęki oraz zaburzenia stanu psychicznego,
– charakterystyczna sztywność karku,
– śpiączka,
– podwyższenie temperatury,
– złe samopoczucie,
– apatia,
– zaburzenia koncentracji,
– nudności,
– trudności ze skupieniem się,
– kaszel,
– torsje,
– zaburzenia chodu itp.
Jeśli pacjentowi w odpowiednim czasie nie zostanie postawiona prawidłowa diagnoza i nie zostanie podjęte leczenie, choremu grozić może nawet śmierć. Charakterystyczne dla kryptokokozy są także liczne objawy oponowe, a także uciskowe. Stanowią one konsekwencje niebezpiecznego rozrostu konkretnego grzyba wewnątrz czaszki. W wyniku takiego działania następuje ucisk poszczególnych struktur co może skutkować różnego rodzaju zaburzenia w postaci występowania oczopląsu lub porażenia nerwów czaszkowych. Z czasem objawy nasilają się.
Kryptokokoza – leczenie
Bardzo ważną rolę w leczeniu kryptokokozy odgrywa szybka reakcja, prawidłowa diagnoza oraz odpowiednie przygotowane i wdrożone leczenie. Dlatego niezwłocznie po zaobserwowaniu u siebie niepokojących objawów należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu który podejmie odpowiednie kroki zmierzające do wyeliminowania stanu chorobowego zagrażającego zdrowiu i życiu pacjenta.
Chorobę można rozpoznać na podstawie badania mikologicznego próbki plwociny, moczu, krwi, płynu mózgowo-rdzeniowego. Jeśli choroba faktycznie zostanie potwierdzona i doszło do zakażenia kryptokokozą, trzeba się nastawić na długotrwałe leczenie i pobyt w szpitalu, gdyż pacjent wymaga tylko specjalistycznej opieki, w tym dożylnego podania antybiotyków. W późniejszym etapie terapia polega na podawaniu leków przeciwgrzybiczych oraz na wzmacnianiu odporności pacjenta. Bywa też, że po jakimś czasie dolegliwości powracają i terapię trzeba powtarzać.
Jeżeli, występuje stan zapalny opon mózgowo –rdzeniowych i mózgu, leczenie jest długotrwałe i wymaga dużo cierpliwości ze strony pacjenta. Leczenie szpitalne to pierwszy etap, być może konieczna będzie dalsza terapia, poza szpitalna, która polega na przyjmowaniu leków w formie doustnej. Zaleca się wówczas w szczególności przyjmowane amfoteryczej B i 5 – fluorocytozyny. Dzięki przyjmowaniu obydwóch leków jednocześnie, leczenie jest skuteczniejsze, a nawroty rzadziej się pojawiają.
Wtórne zakażenia skóry mogą wystąpić nawet u 15% chorych z rozsianą kryptokokozą i często wskazują na złe rokowanie. Zmiany zwykle zaczynają się od pojawienia małych grudek, które następnie przechodzą w owrzodzenia, ale mogą też występować ropnie, guzki rumieniowe. Jeśli kryptokokoza zostanie rozpoznana u osoby zakażonej HIV, pozwala to na rozpoznanie pełnoobjawowego AIDS.
